Eenzaamheid bij ouderen tegen gaan: inspirerende voorbeelden.

Waarom ga je niet mee in quarantaine met je vader of moeder in het verpleeghuis?

De deuren zijn dicht bij verpleeghuizen. Corona in het verpleeghuis kan nou eenmaal echt rampzalige gevolgen hebben. Veel bewoners zijn eenzaam, in de laatste fase van hun leven. Wat zijn we aan het doen? Moeten ze de laatste fase van hun leven weg houden bij partner en familie, omdat we bang zijn dat ze eerder overlijden door Corona? Het is een emotionele afweging, maar het gaat niet om te voorkomen dat die ene bewoner het krijgt. Het gaat erom te voorkomen dat het hele verpleeghuis het krijgt. Het risico dat het hele verpleeghuis Corona krijgt en de besmetting van één als een lopend vuurtje door het verpleeghuis zal gaan, is simpelweg te groot. Corona verspreidt zichzelf niet, dat doen jij en ik.

Gelukkig kent de creativiteit geen grenzen, een aantal briljante ideeën op een rij uit verpleeghuizen:

Voor de zorginstelling en familie

Ga bij je moeder of vader wonen in het verpleeghuis

Nederland ligt voor een deel van werkend NL redelijk op zijn gat. Bij een groot deel van de mensen met ouders in het verpleeghuis zijn de kinderen het huis uit, een deel heeft geen kinderen. Onderzoek of de zorgorganisatie de mogelijkheid biedt om tijdelijk bij je vader of moeder in te trekken. Jij zorgt voor je ouder en de zorginstelling zorgt voor jouw eten en drinken. Dit bekent dat je met je ouder mee gaat in quarantaine: let op, eenmaal eruit, kan je niet meer terug erin.

Mobiele Corona vrije rolstoelen voor buiten.

Stel je hebt een scoot-mobiel. En die is zo aangepast dat je weinig risico loopt om Corona op te lopen. En je hebt een mobiele desinfecteerstraat voor de corona-vrije-scootmobiel waar die doorheen kan na gebruik: dan kan je buiten een wandeling gaan maken met je vader of moeder, buiten in het park. Waarom is dat er nog niet? Of zijn de richtlijnen nu hierin het grootste bezwaar?

Activiteiten voor bewoners
Er is qua activiteiten gelukkig extra veel aandacht voor ouderen. We zetten er een aantal op een rij.

Een plaatje zegt meer dan 1000 woorden: BINGO!

A group of people in a room

Description automatically generated
  • Ruimtelijke omgeving van bewoners krijgt nu extra aandacht op een positieve manier en bewoners worden daarbij betrokken; bijvoorbeeld de woonkamer wordt omgebouwd tot  bioscoopzaal (1,5 meter afstand) en er worden mooie oude films gedraaid via een beamer (Sissie, Laurel en Hardy, Fred Astair etc.). Films die een goed gevoel geven.
  • Cliniclowns die zo gewend zijn om met pijn/verdriet om te gaan, worden nu ook ingezet bij ouderen. Het zorgt voor een glimlach op het gezicht en uit onderzoek is gebleken welk effect lachen op ons welbevinden heeft.
  • Bewegen krijgt extra aandacht door elke ochtend een virtueel fietstochtje te doen. Daarvoor krijgen bewoners een zitfietsje en ondertussen zie je op een groot scherm het landschap voorbij trekken op een film.

Voor het contact met familie en verwanten

Beeldbellen met de iPad

Met regelmaat beeldbellen met je ouders of opa of oma kan tegenwoordig kinderlijk eenvoudig. De initiatieven voor het inzamelen van de iPads om deze op die plek te krijgen, vliegen je om de oren, met als inspirerend voorbeeld Brabantzorg. (https://twitter.com/i/status/1240989408314212352)

En zo zijn er wel meer voorbeelden. Maar hoe krijg je nou je vader of moeder over die technische drempel dat ze het daadwerkelijk al die handige apps gaan gebruiken? En welke dan precies? Hier wordt uitgebreid onderzoek naar gedaan door David Neal van VUMC, en vanuit dat onderzoek vind je hier praktische en bruikbare tips: https://findmyapps.onderzoek.io/thuis-vanwege-coronavirus

Online spelletjes

Wordfeut. De guilty pleasure van heel veel mensen en de eeste stap in het wereld van chatten voor veel ouderen. En ook klaverjassen, schaken, patience, dammen, sudoku en verzin het maar is eenvoudig terug te vinden in app-vorm. 

De wereld om ons heen

Kijk eens naar het programma Een tegen eenzaamheid, een rijke verzameling aan initiatieven. Zoals coronapost (https://www.eentegeneenzaamheid.nl/initiatieven/app-omapost-start-coromapost/), bellen van bewoners door vrijwilligers via de ANBO, en andere prachtige voorbeelden.

Warme zorg in corona-tijden:  ukonnetwerk.nl   (Universitair Kennisnetwerk Ouderenzorg Nijmegen)

Wil je weten hoe het precies zit met het bezoeken van ouderen? Actiz zette de meest gestelde vragen over het bezoeken van ouderen in een verpleeghuis op een rijtje. Je vindt het hier:  https://www.actiz.nl/nieuws/qa-omtrent-aangescherpte-bezoekregeling-verpleeghuizen

Heb je ook goede ervaringen met manieren om de eenzaamheid tegen te gaan? Deel ze met ons, we vullen de lijst graag aan!

Elke dag gratis advies van de bewoner

Wat betekent de nieuwe wet medezeggenschap (WMCZ) voor organisaties, en voor teamleden in het bijzonder? Benieuwd?

Goede zorg in de laatste levensfase

Door: Maud Bik

Afgelopen jaar heb ik van dichtbij meegemaakt hoe de laatste levensfase van een kwetsbare en dierbare oudere kan verlopen. In een slopend tempo veranderende de gezondheid van een vitale zelfstandige vrouw naar een volledig zorgafhankelijke, kwetsbare oudere die zich thuis niet meer kon redden en niet veilig voelde. De route verliep ongeveer als volgt: huisarts, polikliniek specialist ouderengeneeskunde, thuiszorg, huisarts, praktijkondersteuner, naar de SEH, weer naar huis, meer thuiszorg, weer naar de SEH, opname in het ziekenhuis, diagnose gesteld, geen behandeling meer willen, weer naar huis, eindelijk de CIZ-indicatie, opname verpleeghuis en overlijden. Het was niet makkelijk, verre van, want hier komt het verdriet bij van het omgaan met het steeds verder gaande verlies van de zelfstandigheid van onze dierbare.

Mieke Draijer geeft in haar essay aan dat we een irreëel beeld hebben van de laatste levensfase en dat de ouderenzorg dit in beeld in stand houdt. Welk beeld zien we dan?
In de krant lees ik over misstanden in de zorg: “Huisartsen weigeren nog langer zorg te verlenen aan bewoners van kleinschalige woonzorghuizen die hun interne zorg niet op orde hebben”, november 2018 of “In X krijgen ouderen soms een klap. De mishandelingen lopen uiteen van verbale agressie (schreeuwen en uitschelden) tot daadwerkelijk fysiek geweld’’, april 2018. Positieve berichten verschijnen ook: zorgvlogger Tommie Niessen: ‘’Een man die voor anderen zorgt, dat is blijkbaar nog altijd apart’’, september 2018 of ‘’Je demente vader is je niet vergeten ook al herkent hij je niet’’, juli 2018. De aandacht van de pers en de politiek is vooral gericht op de verpleeghuiszorg en minder op kwetsbare ouderen die thuis wonen.

Had ik een reëel beeld? Ik weet het niet, denk het eigenlijk wel, maar ik weet vooral dat als het een dierbare is, je hoe dan ook graag wilt dat die laatste levensfase voor alle betrokkenen prettiger is.
En ik verwacht dat in de toekomst ouderen in hun laatste levensfase vaker in een crisissituatie terecht komen.

Dit is niet altijd te voorkomen, maar de manier waarop het gaat is wel te verbeteren. Mijn wens is dat er voor de laatste levensfase van kwetsbare ouderen in de thuissituatie meer aandacht komt. Dit betekent tijd en inzicht in de (zorg)mogelijkheden om in rust te kunnen besluiten wat de beste zorg in de laatste levensfase is. Maar ook een betere coördinatie van zorg tussen de huisarts, thuiszorg, apotheek, ambulancezorg, specialisten (ouderenzorg) en ziekenhuis rondom onze kwetsbare ouderen. Zodat we in de laatste fase tijd voor de mens hebben en niet alleen aan het regelen zijn. En dit betekent vooral, zoals Mieke Draijer schrijft, dat we ons in de laatste levensfase van onze dierbaren vooral richten op wat er nog wel is: contact, liefde, nabijheid of misschien alleen maar mooie herinneringen. Daar draag ik komend jaar graag mijn steentje aan bij. En ik zal nog bewuster genieten van het leven in het hier en nu.